Het is ieder jaar weer het zelfde liedje; heb jij in januari ook weer goede voornemens met je zelf afgesproken?
In geestelijke zin kunnen we ons ook verplicht voelen om dingen te veranderen. Bijvoorbeeld omdat we ons tekort voelen schieten naar God toe. Dit kan zelf zo ver gaan dat we denken dat ons heil ervan afhangt. We geloven dan dat er een bittere noodzaak is om te veranderen, omdat we anders voor eeuwig verloren zouden kunnen gaan. Dus meer bidden. Meer Bijbellezen. Meer investeren in een heilig en God welgevallig leven.
We kunnen dan druk van bovenaf ervaren om te veranderen. Om dingen in het nieuwe jaar anders aan te pakken. Maar komt deze druk wel van bovenaf? Of praten we dit elkaar of onszelf aan?
Zondebok
Juist in de periode van oud en nieuw is het mooi om te kijken naar de Grote Verzoendag, zoals beschreven in Leviticus. Daarin wordt een offer tot reiniging van de tempel beschreven. Als onderdeel van deze rite nam de priester twee bokken. Eén bok diende als offer voor God. Door dit offer was de relatie tussen God en mens weer hersteld. Daarna nam de priester de andere bok:
“Aäron moet zijn handen op de kop van het dier leggen en alles opnoemen wat de Israëlieten verkeerd gedaan hebben. Zo zal hij al die verkeerde daden op de bok leggen. Daarna moet hij de bok door iemand anders naar de woestijn laten brengen. Zo zal de bok alles wat de mensen verkeerd gedaan hebben, van de mensen wegnemen en naar een onbewoonbaar land brengen. In de woestijn moet hij de bok vrijlaten.”
Deze laatste bok werd de zondebok genoemd. Alle zonden van het volk werden op deze bok geladen en werden ver weg de woestijn ingestuurd. Daardoor rekende God ze niet langer aan.
Jezus als zondebok
De zondebok is in geestelijke zin ook een beeld van het offer dat Jezus bracht. Uiteindelijk is Jezus het lam van God dat de zonden van de hele wereld draagt. Ver de woestijn in. Jezus als ultieme zondebok. Gods zoon heeft zijn leven geofferd. Voor eens en altijd, zodat er geen nieuwe offers meer nodig zijn. Al onze zonden en onvolkomenheden zijn voor eens en altijd op de zondebok geladen en ver weg de woestijn in gestuurd. Jezus heeft ons vrijgemaakt van de vloek van de zonde, zodat we alle ruimte hebben om ons leven te wijden aan Hém. En dus niet aan de verwachtingen die we onszelf, of die anderen, ons opleggen.
Jezus zegt: “God houdt zoveel van de mensen, dat Hij zijn enige Zoon aan hen heeft gegeven. Iedereen die in Hem gelooft, zal niet verloren gaan, maar zal het eeuwige leven hebben. Want God heeft zijn Zoon niet naar de wereld gestuurd om de mensen te veroordelen, maar om door Hem de mensen te redden.
Goede voornemens: Als onze drijfveer is een schuldgevoel ten opzichte van God dan is dat vaak niet de juiste drijfveer.
Toch goede voornemens?
Als we het offer dat Jezus bracht aannemen dan zullen we voor eeuwig bij Hem leven. Dan hoeven we ons geen zorgen te maken over ons heil. En ook niet over goede voornemens. Betekent dit dan dat het niet goed zou zijn om voornemens te hebben voor het nieuwe jaar? Helemaal niet! Het kan heel goed zijn om het nieuwe jaar in te gaan met goede voornemens.
De vraag is alleen: waarom willen we dat? Als onze drijfveren zijn om te voldoen aan verwachtingen van anderen of een schuldgevoel ten opzichte van God dan zijn dat vaak niet de juiste drijfveren. Als we het doen vanuit liefde en het verlangen om God te dienen dan is er helemaal niks mis met goede voornemens.